Konserwacja i restauracja obrazu Portretu G. A Hollandersa

Opublikowano 12 marca 2021

INFOMRACJE OGÓLNE

           

Prace konserwatorskie i restauratorskie obrazu olejnego, autorstwa J. G. Siegmunda datowanego na 3/4 ćw. XIX w., przeprowadzane są w ramach magisterskiej pracy dyplomowej wykonywanej przez Joannę Dziduch pod kierunkiem prof. ASP dr hab. Joanny Czernichowskiej. Częścią pracy dyplomowej jest również kwerenda archiwalna mająca na celu rozpoznanie i opis historii obiektu.

 

OPIS

 

Obraz olejny na podobraziu płóciennym o wymiarach 117x94,5cm. Portret przedstawia G. A Hollandersa, mieszkańca Rygi. Postać mężczyzny ujęta jest w ¾, en trois quarts. Dolna granica kadru przebiega nad kolanami. Głowa zwrócona jest ku widzowi.

Twarz modela pełna, nieco pociągła, o jasnej karnacji, z rumieńcami na policzkach i brodzie. Oczy piwne, włosy mocno wyłysiałe, siwe, gęste bokobrody. Mężczyzna ubrany jest w czarny frak, czarne spodnie, czarną kamizelkę, białą koszulę ze sztywnym kołnierzykiem oraz białą krawatkę. Lewa dłoń, w białej rękawiczce, wsparta jest na wiszącej u boku szpadzie. Prawa ręka położona jest na brzegu blatu mebla, przedstawionego
w lewym, dolnym narożniku obrazu. Na małym palcu prawej ręki widoczny jest duży pierścień.  Na jasnobrązowym blacie, stojącego mebla leży książka w czerwonej oprawie ze złotymi brzegami. Obok niej namalowany został złoty dzwonek z rączką zakończoną dekoracją w kształcie głowy czarnoskórego mężczyzny. Widoczny są  również dwa białe naczynia oraz biały kałamarz z gęsim piórem, ozdobiony figurką czarnoskórego mężczyzny trzymającego złoty kartusz. W tle wnętrze, o brązowych ścianach z podziałami architektonicznymi, z lewej strony we wnęce malarz przedstawił zbroję i panoplia, po prawej duży obraz w bogatej złoconej ramie, ukazujący mężczyznę na koniu.      

Światło rozproszone i równomiernie rozłożone pada spoza obrazu (od strony górnego, lewego rogu oraz lewego boku). Najjaśniejszym punktem obrazu jest biała koszula, ale z tłem wnętrza oraz ubiorem postaci kontrastuje również jasna karnacja przedstawionego mężczyzny. Najciemniejsze partie stanowi czarny frak modela. Wyraźny modelunek światłocieniowy widoczny jest na pierwszym i drugim planie, w partiach twarzy i ubioru oraz przedmiotów stojących na blacie mebla. Najwyższe partie światła zostały podkreślone poprzez refleksy (bliki).

Szeroka gama barwna z przewagą barw ciepłych. Dominują odcienie brązów, ugry, oranże i czerń, miejscami, na trzecim planie zauważalne chłodne błękity. W przedstawieniu postaci, a dokładniej w partii ubioru występuje kolor lokalny – w świetle i cieniu widoczna jest ta sama barwa, która ulega ściemnieniu lub rozjaśnieniu.

 

STAN ZACHOWANIA

 

Stan zachowania obrazu jest zły. Zniszczenia wynikają z historii obiektu. Zmiany w strukturze materialnej dzieła wymagają interwencji konserwatorskiej. Występują liczne uszkodzenia mechaniczne: ubytki płótna oraz rozdarcia. Obraz został pocięty ostrym narzędziem. Widoczne są również deformacje płótna, których obecność jest następstwem degradacji poszczególnych warstw technologicznych w strukturze obrazu. Na zły stan zachowania miały również niewłaściwe warunki przechowywania obrazu w okresie powojennym, tzn. o zmiennej temperaturze i wilgotności.

 

O PROJEKCIE KONSERWATORSKIM

 

Prace mają na celu powstrzymanie dalszej degradacji i zabezpieczenie materii dzieła sztuki. Ponadto, zakłada się przywrócenie estetycznych i historycznych wartości obiektu.

Najważniejszymi problemami do rozwiązania podczas konserwacji technicznej będzie ustabilizowanie pracy płóciennego podobrazia oraz wykonanie licznych reparacji lokalnych. W trakcie prac zostanie wykorzystany prototyp maszynki der Trekker skonstruowany przez mgr Łukasza Wojtowicza na podstawie materiałów opublikowanych przez prof. Winfrieda Heibera. Obraz zostanie podany również zabiegom restauratorskim.