Praktyki w Bibliotece Polskiej w Paryżu

Opublikowano 19 stycznia 2021

W Katedrze Konserwacji i Restauracji Starych Druków i Grafiki, warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych wakacyjne praktyki konserwatorskie obowiązują studentów po II, III i IV roku studiów. Zwykle korzystamy z gościnności placówek, wyposażonych we własne pracownie konserwatorskie, gdzie studenci praktykują pod okiem doświadczonych konserwatorów. Podczas praktyk zawodowych wykonywane są określone czynności i zabiegi przy obiekcie udostępnionym przez osobę prowadzącą. W trakcie miesięcznych praktyk, rzadko jest możliwe przeprowadzenie całego procesu konserwacji - od momentu wykreowania programu prac do finalnego zrealizowania projektu konserwatorskiego.

Wrześniowe praktyki studenckie w latach 2014, 2015 i 2019 odbyły się w siedzibie Biblioteki Polskiej w Paryżu. W ramach tego projektu pod kierunkiem mgr Grażyny Macander-Majkowskiej i mgr Moniki Korsak-Truszczyńskiej, czteroosobowe grupy studentów Katedry Konserwacji i Restauracji Starych Druków i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, pracowały przy wybranych obiektach zabytkowych. Prowizoryczną pracownię zaaranżowano i wyposażono w niezbędny sprzęt, materiały i narzędzia przywiezione z Polski. Praktyki zrealizowano w ramach programu ratowania polskiej spuścizny poza granicami kraju przyjętego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pomimo przyznanych środków finansowych, do rozszerzenia projektu w 2020 roku nie doszło, z powodu światowej sytuacji epidemiologicznej. Kolekcja Biblioteki Polskiej w Paryżu była budowana z myślą o stworzeniu zbioru narodowego. Od samego początku istnienia do dziś Biblioteka wierna jest idei ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego. W zbiorze graficznym wiele jest obiektów unikatowych lub bardzo rzadkich. Zbiory sztuki Biblioteki Polskiej w Paryżu pochodzą głownie z darów emigrantów i trafiały do tej instytucji często w krytycznym stanie zachowania. Ich donatorzy mieli zwykle tego świadomość. Była to także istotna motywacja do przeprowadzenia darowizny w nadziei na konserwację. Obiekty, które poddane zostały konserwacji w ramach praktyk należą do polskiego dziedzictwa narodowego. Zostały wyselekcjonowane podczas prac inwentaryzacyjnych prowadzanych intensywnie od czterech lat w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Pierwszym etapem było poddanie ich dezynfekcji. Ich podłoże, często bardzo delikatne, wymaga interwencji doświadczonych konserwatorów, natomiast oczyszczenie i przygotowanie do tej interwencji lub przeprowadzenie pewnych zabiegów, może być wykonywane przez studentów ASP pod nadzorem konserwatorskim. Kontakt z różnorodnością obiektów pod względem techniki wykonania przy wielorakich formach zniszczenia, umożliwia studentom zapoznanie się w ciągu krótkiego czasu z problemami, z którymi spotykają się na codzień konserwatorzy.

Do tej pory Biblioteka Polska w Paryżu nie miała możliwości utworzenia pracowni konserwatorskiej. Doświadczenie z lat ubiegłych (2014, 2015, 2019) wykazało, iż pobyt w Bibliotece studentów ASP jest nieocenioną pomocą. Obiekty, które do tej pory zostały objęte działaniami konserwatorskimi, były już parokrotnie eksponowane. Był to unikatowy zbiór plakatów z początku XX wieku, grafik ( m.in . akwaforty Konstantego Brandla), a także rysunków (prace Olgi Boznańskiej, czy Cypriana Kamila Norwida).