doktorant: mgr Mateusz Jasiński

promotor: prof. Jerzy Nowosielski

Caravaggio, który naprawdę nazywał się Michelangelo Merisi znalazł wielu naśladowców w Europie. Dzisiaj bardzo trudno jest określić jego dziedzictwo, ponieważ nie miał własnego warsztatu ani żadnych formalnych uczniów. Imitacje, interpretacje, kontynuacje, odniesienia do jego dzieł weszły na stałe do historii sztuki pod nazwą caravaggionizmu. Niektórzy artyści podróżowali po Włoszech, odkrywając jego twórczość, by po powrocie do swoich ojczyzn stworzyć nową formę sztuki. Caravaggioniści wykorzystali charakterystyczne kolory, sposób ukazywania postaci i manierę tenebrosa – kluczowe elementem jego obrazów – które kreatywnie rozwijali dla lepszych lub gorszych efektów, próbujących odtworzyć technikę malarską Caravaggia.

Badania nad technikami malarskimi caravaggionistów przeprowadzono w ramach projektu „Technika i technologia obrazów caravaggionistów w oparciu o polskie zbiory muzealne” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (2013/09 /N/HS2/02116, PRELUDIUM V), będącego jednocześnie tematem rozprawy doktorskiej pod kierunkiem prof. Jerzego Nowosielskiego. Celem było przeprowadzenie interdyscyplinarnych badań nad technologią i technikami malarskimi caravaggionistów, obejmujących zagadnienia z zakresu historii sztuki, konserwacji dzieł sztuki i dawnych technik malarskich. Poprzez dogłębną analizę obrazów możliwe było poznanie i porównanie warsztatów artystycznych z różnych rejonów Europy będących pod silnym wpływem sztuki Caravaggia. Do badań wytypowano 26 obrazów z pięciu kolekcji muzealnych.

Dawne teorie zakładały, że Caravaggio i caravaggioniści całkowicie zerwali z tradycją malarską poprzednich stuleci, ale nie jest to do końca prawda. Ich sztuka posiadała cechy wynikające z tradycji malarskich miejsc, z których pochodzili. Należy pamiętać, że zanim przyswoili sobie stylu i technikę Merisiego, większość z nich odebrała gruntowne wykształcenie w tradycyjnych warsztatach, w związku z tym echa wczesnego wykształcenia pozostały w ich pracach.

 

Caravaggio, whose real name was Michelangelo Merisi, found many followers in Europe. Today it is very difficult to determine his legacy, as he did not have his own official workshop or any formal pupils. Imitation, interpretations, continuations, references to his works: all these have entered permanently into the history of art under the name of Caravaggionism. Some artists travelled across Italy and discovered his works; upon returning to their countries, they created and promoted a new form of his art, while some were only in touch with his followers. These artists took the characteristic colors of his paintings, his way of portraying characters, and maniera tenebrosa—the key element of his paintings—which was also creatively developed for better or worse by artists trying to replicate Caravaggio’s technique.

This research on Caravaggisti painting techniques was conducted as part of a project: Technique and technology of Caravaggisti paintings in Polish museum collections financed by National Science Centre (2013/09/N/HS2/02116, PRELUDIUM V) and it is a subject of doctoral thesis carried out under prof. Jerzy Nowosielski's guidance. The aim of the project is to carry out interdisciplinary research into the Caravaggisti techniques and painting technology found in Polish collections. The research includes the development of issues combining the analysis results of art history, conservation, technology and techniques of painting. By an in-depth examination of paintings, we can learn about and compare the painting workshops in various areas of Europe of artists who were strongly influenced by Caravaggio. In total, twenty-five paintings by seventeen different artists were chosen to be analysed and examined in the project.

The old theories say that Caravaggio and the Caravaggisti completely broke with the old tradition of painting, but this is not true. The art of the Caravaggisti had distinct features that arose from the painting traditions of the places from which they originated. One should bear in mind that before they adopted Caravaggio techniques, most of them had been practicing painting techniques derived from their local traditions, therefore echoes of this early education remained present in their works.

Data wszczęcia przewodu doktorskiego : 24.11.2015

Przyjęcie rozprawy doktorskiej i dopuszczenie jej do publicznej obrony : 10.05.2018

 Prof. Jadwiga Wyszyńska, Recenzja rozprawy doktorskiej mgr. Mateusza Jasińskiego

Prof. Józef Flik, recenzja rozprawy doktorskiej mgr. Mateusza Jasińskiego