Technika i technologia obrazów caravaggionistów w oparciu o polskie zbiory muzealne

Opublikowano 1 października 2017

    Caravaggio, który naprawdę nazywał się Michelangelo Merisi znalazł wielu naśladowców w Europie. Dzisiaj bardzo trudno jest określić jego dziedzictwo, ponieważ nie miał własnego warsztatu ani żadnych formalnych uczniów. Imitacje, interpretacje, kontynuacje, odniesienia do jego dzieł weszły na stałe do historii sztuki pod nazwą caravaggionizmu. Niektórzy artyści podróżowali po Włoszech i odkrywali jego twórczość, by po powrocie do swoich krajów stworzyć nową formę sztuki, niektórzy zaś mieli kontakt jedynie z pracami jego naśladowców. Artyści wzięli charakterystyczne kolory jego obrazów, sposób ukazywania postaci i manierę tenebrosa – kluczowe elementem jego obrazów – które kreatywnie rozwijali dla lepszych lub gorszych efektów, próbujących odtworzyć technikę malarską Caravaggio.
  Badania nad technikami malarskimi caravaggionistów przeprowadzono w ramach projektu „Technika i technologia obrazów caravaggionistów w oparciu o polskie zbiory muzealne” finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki (2013/09 /N/HS2/02116, PRELUDIUM V), będącego jednocześnie tematem rozprawy doktorskiej pod kierunkiem prof. Jerzego Nowosielskiego. Celem było przeprowadzenie interdyscyplinarnych badań nad technologią i technikami malarskimi caravaggionistów, obejmujących zagadnień z zakresu historii sztuki, konserwacji dzieł sztuki i dawnych technik malarskich. Poprzez dogłębną analizę obrazów możliwe było poznanie i porównanie warsztatów artystycznych z różnych rejonów Europy będących pod silnym wpływem sztuki Caravaggia. Do badań wytypowano 25 obrazów siedemnastu różnych artystów, pochodzących z pięciu muzeów.
     Dawne teorie zakładają, że Caravaggio i caravaggioniści całkowicie zerwali z tradycją malarską poprzednich stuleci, ale to nie prawda. Ich sztuka posiadała cechy wynikające z tradycji malarskich miejsc, z których pochodzili. Należy pamiętać, że zanim zaczęli malować w tym stylu i technice, większość z nich odebrała gruntowne wykształcenie w tradycyjnych warsztatach, w związku z tym echa ich wczesnego wykształcenia pozostały w ich pracach.